منشاء اضطراب در کودکان
یاد داشت از دکتر" مجید امرایی" نویسنده ،مدرس دانشگاه و دراماتراپیست
اضطراب عبارت است از یک احساس ناخوشایند و مبهم توام با هراس و نگرانی که عموما منشأ ناشناخته ای دارد، این حالت شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی است.
وقوع مجدد موقعیتهایی که قبلاً استرس زا بودهاند یا طی آنها به فرد آسیب رسیده است باعث اضطراب در افراد میشود.
همهٔ انسانها در زندگی خود دچار اضطراب میشوند ، ولی اضطراب مزمن و شدید غیرعادی و مشکل ساز است، تحقیقات و بررسیها نشان میدهند که اضطراب در خانمها، طبقات کم درآمد و افراد میان سال و سال خورده بیش از بقیه افراد است .
گاه منشاء اضطراب تعارض هاست ، اضطراب تعارضی هشداری است که ناشی از وجود خطری ناخودآگاه میباشد یعنی اضطراب را ناشی از تعارضی بین تکانههای ناخودآگاه جنسی یا پرخاشگرانه و تهدیدهای مرتبط با آنها تلقی میکنند.
اما گاه منشاء اضطراب رشدی است که شامل مراحل زیر است :
- اضطراب فروپاشی : پایین ترین سطح اضطراب است که به ماه های اول زندگی برمیگردد. فرد نگران است که اگر دیگران به تأیید و تصدیقی که لازم است پاسخ ندهند ، فردیت او متلاشی میشود .
- اضطراب گزند و بدگمانی : سطحی کمی پیشرفته تر از مرحله قبلی است که باز به دوران ابتدایی زندگی برمیگردد. فرد دنیا را نا امن و غیر قابل اعتماد میبیند و نگران است که مورد تهاجم قرار بگیرد .
- اضطراب اختگی : به دوران اُدیپی رشد برمیگردد و ترس از والدی است که در ازای عشق کودک به والدِ جنس مقابل میخواهد به او آسیب برساند. فرضا کودک پسر که به مادر خود علاقه دارد و چون پدرش نیز مورد توجه مادر قرار دارد، کودک پسر از پدر خود می ترسد و فکر می کند که ممکن است پدرش به او آسیب برساند.
- اضطراب فراخود : پخته ترین سطح رشدی اضطراب است که به احساس گناه ناشی از دست نیافتن به معیارهای درونی شدهٔ اخلاقی فرد باز میگردد .در هر فرد، اضطراب ممکن است همزمان به چند سطح رشدی مربوط باشد .
اما گاه اضطراب منشاء یادگیری دارد : در این نوع اضطراب افراد با تقلید پاسخهای اضطرابی والدین خود، یاد میگیرند که در درون خود پاسخی اضطرابی داشته باشند .
گاه منشاء اضطراب رفتاری است : در این نوع اضطراب پاسخی شرطی به یک محرکِ محیطیِ معین است. این امر اساس نظریهای رفتاری در اضطراب میباشد. برای مثال در الگوی شرطی سازی سنتی یا کلاسیک ، فردی که هیچ حساسیتی به غذا ندارد ، اگر پس از خوردن غذای آلوده در یک رستوران دچار مسمومیت شود، ممکن است در رویارویی بعدی با آن غذا یا آن رستوران و یا حتی محیطهای مشابه در او احساس ناخوشی ایجاد شود .
اضطراب با منشاء زیستی که خود به چند دسته تقسیم می شود :
- اضطراب با دستگاه عصبی خودمختار : تحریک این دستگاه علایم خاصی را سبب میشود که این علایم هم در بیماریها و هم در اضطراب دیده میشوند . از جمله ضربان قلب بالا ، سردرد ، اسهال و افزایش تعداد دفعات تنفس.
اضطراب با منشاء نورو ترنس میتر ها : دستگاه نوروآدرنرژیک در افراد مبتلا به خوبی تنظیم نشده است و گاه فعالیت فورانی دارد. نوراپی نفرین، سروتونین و گابا جزوِ نوروترنس میتر های موثر در اضطراب میباشند .
اضطراب با منشاء مطالعات وراثتی : داده های محکمی مبنی بر اینکه نوعی مولفهٔ وراثتی در اختلالات اضطراب سهیم است، وجود دارد. مثلا نیمی از مبتلایان به اختلال پانیک (هول) دارای یک منسوب مبتلا هستند .