یادداشت ها

دسته: متفرقه
۲۶ دى ۱۴۰۰

میرد هنری که در دل مردم نیست

"تئاتر خیابانی هنری که در دل مرد است" ، "میدان اش همه جا و همه کوی" ، " موضوع اش همه کس و همه گوی" ، "نمایشگرش همه گان و همه روی" و "تماشاگر اش همه جوی وهمه ی پوی .

وقتی ده سال پیش همراه با استان زنده نام " داود رشیدی" و دوست عزیزم " منوچهر اکبرلو" داور همین جشنواره ی بین المللی تئاتر فجر در (سی امین دروه) بودیم ، افتخار شانه به شانه نشستن با استاد رشیدی برای من و منوچهر خود نمایشی دلپسند و گوارای وجود بود هوا سرد و بود و دلها گرم به وجود استاد.

هم تجربه بود و هم درس.

و ما که به دنبال آرزوهای دورمان با استاد در مورد " تئاتر خیابانی" به صحبت می نشستیم ، موضوع صحبت ما این بود که ( در ایرانمان به تئاترخیابانی چگونه نگاه می شود؟ و در اروپا چگونه به این هنر می نگرند؟ ) و پاسخ این سوال در پند و اندرزهای استاد سپید موی تئاتر نهفته بود که عزیزانم : " تئاتر تلاش می خواهد ، استمرار می خواهد و از همه مهمتر عاشق می خواهد ".

این گفته های استاد رشیدی آویزه ی گوش مان بود و هنوز هم آرزو می کنیم باشد .

این که اکنون (منظور آن زمان) در کجا بودیم و در آینده (منظور اکنون) به کجا خواهیم رسید چشم اندازی بود در آن زمان و نصیحت های استاد که "چه باید کرد " و "چه نباید کرد".

صحبت های استاد برای من و منوچهر پندآموز بود و ما هم آرزوهای مان را با ذهن استاد پیوند می زدیم تا شاید گرده برداری کنیم و توشه ی راه مان باشد .

اما اکنون ده سال از آن روز می گذرد استاد در بین ما اهل تئاتر خیابانی نیست و نام اش ماندگار تاریخ هنر این سرزمین شده است ، ما در دل غم او داریم و در ذهن هنوز آرزوهامان بر قرار است ، اما به چند آرزو رسیده ایم ، که ای کاش استاد بود و بر این سخنان ما شاید صحه می گذاشت .

امسال که درست ده سال از آن ماجرا می گذرد باز شانس داوری این بخش از جشنواره به من رسید است و این در حالی است که ایمان داریم ، تئاتر خیابانی امروز سربلند است و نمایشگران حرفه ای امروز که جوانان جویای نام دیروز بودند ، اکنون در کسوت حرفه ای تئاتر خیابانی ایران حضور موثری دارند .

آنچه که امسال در آثار حاضر در بخش ارزیابی نمایش های خیابانی چهلمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر بیش از همه خود نمایی می کند "تنوع و گوناگونی در موضوعات نمایشی" ،" شیوه های بدیع و ترکیبی اجرایی" و "رنگارنگی فرهنگ اقوام مختلف ایران زمین" در این بخش از جشنواره است .

دیگر دغدغه ی جشنواره های تئاتری کشف استعداد ها تئاتر خیابانی نیست ، زیرا تئاتر خیابانی به چنان استحکامی رسیده که گروه ها عموما متفاوت و کار ویزه اند ، صاحب سبک اند و به وفور در آن حضور جوانان در کنار پیشکسوتان دیده می شود .

تئاتر خیابانی ایران اکنون نام و نشان و آوازه اش محدود به یک شهر و دو شهر نیست و می رود که با همت هنرمندان خلاق این عرصه محدود به جغرافیای ایران زمین هم نباشد .

حضور پر رنگ گروه های شهرستانی در این بخش از ویژگی های مهم دیگر بخش تئاترخیابانی جشنواره فجر امسال است .

امسال یک تجربه جدید هم در جشنواره به ثبت رسید و آن بازبینی آثار در تلویزیون تئاتر ایران بود که بسیار جذاب و شگفت انگیز بود .

«از لحاظ کمی و کیفی، شاهد آثار خوب و مناسبی بودیم ، این موضوع نوید بخش این است که امسال در بخش خیابانی، شاهد رقابت گرمی میان گروه های شرکت کننده خواهیم بود .

«توجه ویژه به اجراهای عمومی تئاتر خیابانی، از عوامل رشد سطح کیفی این نوع نمایش بوده است که به نظر می رسد برنامه ریزان برای احیای مجدد اجرای عمومی تئاتر های خیابانی پساکرونا باید برنامه ریزی کنند تا در روند این پیشرفت خللی ایجاد نشود .

«تئاتر خیابانی، عموما با گروه های جوان عرضه می شود اما آن چه در بازبینی ها شاهد آن بودیم نشان می دهد که در سطح حرفه ای حرف هایی برای گفتن داریم . امیدوارم با حمایت مالی مسئولان و شرکت فعال پیشکسوتان، در سال 1401 شاهد تحول عمده ای در این نوع نمایش ها باشیم. / مجید امرایی