درباره تئاتر درمانی و نحوه درمان آن صحبت کرده ایم در این مقاله سعی داریم انواع این روش را به تفصیل و با برخی مثال ها برای شما بیان کنیم.
نمایش درمانی در یک طبقه بندی به سه دسته عمده 1) تشخیصی ،2) درمانی ، 3)تربیتی
• درروش تشخیصی، نمایش درمانگر به فرافکنی ویژگی های شخصیت در کردار، گفتار و عواطف و خلق و انتخاب موضوع نمایش به وسیله بازیگر نقش توجه بیشتری دارد د.
• در روش درمانی، نمایش درمانگر متعاقب فعالیت های بالا راه های درمانی را نیزدرنظر میگیرد و همزمان از همان طریق ایفای نقش گام به گام به اجرا می‌گذارد .
• روش تربیتی، عموما در محیط های باز پروری و آموزشی با موفقیت بیشتری رو به رو است ودر چنین محیط هایی به خوبی پاسخ می دهد .
اهداف نمایش درمانی : 1- تخلیه : عبارت است از احساس آرامش و سعی کامل افشا گری ناخود آگاه در طی ایفای نقش، حالات عصبی و خشونت بار بیمار از بین می‌رود و در این مدت تماشاگر می‌تواند بررسی های روانکاوانه خود را جهت شناخت بیمار و ناخود آگاه او بدست آورد. همیشه وقتی صحبت از تخلیه می‌آیدیاد عبارت "دیو چو بیرون رود فرشته درآید" می‌افتیم .کافی است لحظه ایی به تنفس هایی که در شبانه روز می کشیم دقت کنیم. (دم و بازدم) . وقتی نفس تازه ای می‌تواند در وجودمان بیاید که نفس قدیم و قبلی از وجودمان خارج شود و تا زمانیکه نفس قدیمی را خارج نکنیم نفس تازه نمی‌تواند جایگزین شود . در مورد تخلیه هم منظور ما همین است. برای کسب انرژی، دانش و تجربه و هر چیز دیگری در ابتدا می‌بایست فضایش را، خالی کنیم تا بتوانیم دریافت کنیم . وقتی تخلیه صورت میگیرد خیلی نکته ها برای فرد مخاطب، درمانگر پدیدارمی‌شود.
فرد خیلی از چیزها را اگر هم نتواند در فضای معین بگوید می‌تواند در فضایی که برایش ایجاد می‌شود خودش را تخلیه کند و این تخلیه او را آماده می‌کند برای دریافت بهتر. یکی ازبهترین راه ها برای ایجاد تخلیه ایجاد کردن فضایی است تا بتواند این امر به خودی خود و بدون هیچ فشاری انجام شود.
یکی از خصوصیت های آن فضا و البته بهترین خصوصیات ایجاد محیط امن و مطمئن برای یکدیگراست.
2- تداعی آزاد : معمولاً در بیان محتوای ناخود آگاه از طریق کار روان درمانی بیمار راحت تر به تداعی خود می‌رسد.
3- کاتارسیس : شاید با ارزش ترین اهداف درمان است و دراین روش بیماربا بیرون افکنی احساسات خود به درمان راه می یابد.
4- کاهش مقاومت : مقاومت بیماردربیان محتوای ناخود آگاه به حدا قل می‌رسد و بیمار به راحتی می‌تواند ازآنچه فی المثل رنج می‌بردبراحتی صحبت کند.(دربسیاری از موارد زیرنیز با کار حرکتی میتوان از مقاومت بیمارانی که اشتغال فکری زیاد دارند جلو گیری کرد). 5- تنظیم و تناسب بیمار و حرکات: ازهدف های اساسی در نمایش درمانی است در بیماران " هیستریک" معمولاً حرکات دراماتیزه می‌شوند و اغلب فرم نمایشی به خود می‌گیرند.
6- ایجاد تحرک در مراجعان کم تحرک : گاهی در برخورد با مراجعان مشاهده می شود که حرکاتشان کند و هماهنگ نیست و نمی‌توانند خودشان را با موسیقی که پخش می‌شود هماهنگ کنند نمایش درمانی موجب تقویت قوای تحرکی در مراجعان می شود .
7- همانند سازی درایفای نقش و تمرین های تئاتری: درنمایش درمانی بیمار با نمایش درمانگر و یا با سایر بازیگران و همکارانش به نوعی همانند سازی می‌رسد و پس از تمرین سردرگمی هویتی نخواهند داشت .
8- آگاهی نسبت به خود : در نمایش درمانی مراجعان رفتارهای بیمارگونه خود را مورد بررسی قرار می‌دهند .
9- سازش با محیط : در نمایش درمانی معمولاً مراجع با نزدیک شدن با دیگران به یک جور ایجاد رابطه می رسند . 10- بررسی پندارهای هذیانی و توهم ها در مراجعان : در این روش خود بیمار به غیر واقعی بودن تعدادی از عقاید خود و حتی توهمات متعدد شنوایی و بینایی آگاهی پیدا می‌کنند.
11- بالابردن اعتماد به نفس: هر وقت انسان ها بتوانند در یک محیط، در یک گروه باشند و بتوانند همدیگر را تحمل کنند، رشد اعتماد به نفس هم اتفاق می‌افتد. منتها می‌بایست متوجه باشیم که گروه این قابلیت را باید داشته باشد تا افراد کنار هم، از همدیگر یاد بگیرند و مشوق های خوبی برای همدیگر باشند. 12- اجتماعی شدن : اجتماعی شدن نه فقط برای بیمارها بلکه برای بسیاری دیگر مهم است.
13- ایجاد نشاط و شادمانی در مراجعان . 14- واقع نگری: در طول اجرای نمایش درمانی مراجع به واقعیت نزدیکتر شده و از فضای فانتزی فاصله میگیرد.
14- کار گروهی: در نمایش درمانی و در طول آموزش گروهی مراجعین عادت به نظم و کار گروهی پیدا می‌کنند .
15- توانبخشی از راه تخلیه احساسات رنج آور.
16- بررسی خلاقیت مراجعان : در اینجا غیر از مسئله درمان ، مسئله پرورش استعدادهای هنری مراجعان هم مورد توجه است.
17- استفاده از شیوه های رفتار درمانی : در طی کار رفتارهای بیمار گونه شخصی مراجعان اصلاح شده وروش اقتصاد ژتونی در مسیر تشویق رفتارهای غیرعادی تصحیح می‌شود.
18- تقلید نقش های دیگران : تجربه اندوزی در طول اجرای نمایش درمانی ایجاد می شود . که مراجعین بعضاً در رویه رفتاری آینده خود از آن استفاده خواهند کرد.
19- تصحیح عواقب بیمار گونه : از راه بازی در نقش های شبیه به خود مراجع با تصحیح متن و نقشی که ایفا می کند به تصحیح رفتار های خود می رسد .
20- تصحیح قضاوت : با بوجود آمدن اعتماد به نفس در مراجعین نسبت به دیگران قضاوت ها ی بهتری خواهد کرد .
